Οι νέοι Ανθυπολοχαγοί του Πυροβολικού παρέλαβαν τους Τελαμώνες τους (φωτ)

Τη Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2013 ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Μιχαήλ Κωσταράκος, συνοδευόμενος από τον Διευθυντή Διεύθυνσης Πυροβολικού του ΓΕΣ Υποστράτηγο Γεώργιο Καμπούρη, επέδωσε Τελαμώνες Πυροβολικού στους νέους Ανθυπολοχαγούς του Όπλου, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της Σχολής Πυροβολικού στο Μεγάλο Πεύκο.

Σύντομο Ιστορικό του Τελαμώνα.

Η υπ’αριθμ.2 στολή του Αξιωματικού Πυροβολικού, καθιερώθηκε στον Ελληνικό Στρατό το 1868, στο πλαίσιο της γενικότερης τότε αναδιοργάνωσης των τμημάτων Ιππικού, από το βαρύ Ιππικό κρούσεως (θωρακοφόροι – λογχοφόροι) σε ελαφρύ Ιππικό (δραγώνοι, ουσάροι και κυνηγοί) λόγω των αποτελεσμάτων του Κριμαϊκού πολέμου 1854 (Μάχη Μπαλακλάβα – επέλαση της ελαφράς Ταξιαρχίας- εξέλιξη του Πυροβολικού).

Η στολή ακολούθησε το υπόδειγμα της στολής του Ούγγρου Ουσάρου και αντικατέστησε την προηγούμενη στολή του Ελληνικού Ιππικού που ήταν αυτή των λογχοφόρων Ουλάνων (Γαλλο – πολωνικού υποδείγματος). Σε αυτή τη στολή ως απάρτιο, προβλεπόταν και ο τελετουργικός τελαμώνας με φυσιγγιοθήκη, χαρακτηριστικό επίσης όλων των έφιππων τμημάτων (όπως και του έφιππου Πυροβολικού).

Μερικά ιστορικά στοιχεία.

Ο διαχωρισμός των στολών αξιωματικών και οπλιτών έχει καταργηθεί πλέον στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα η τελευταία τροποποίηση των στολών είχε γίνει το 1974, όταν μετά τη Μεταπολίτευση άλλαξε φυσικά το εθνόσημο και καθορίστηκαν οι υπηρεσιακές ενδυμασίες των αξιωματικών, των στρατιωτών, των εθελοντών και των γυναικών.

Η ενιαία εξωτερική εμφάνιση, η στολή, υπήρξε πάντα βασικό γνώρισμα των τακτικών στρατών, ειδοποιός διαφορά από τους λεγόμενους άτακτους και τις ποικίλες ανταρτικές ομάδες. Η χρήση της γενικεύεται από το 17ο αιώνα όταν τα κράτη συγκροτούν μόνιμες ένοπλες δυνάμεις. Το γενικό κανόνα ακολούθησε και ο Eλληνικός Στρατός, πριν από την Επανάσταση του 1821 ο Ρήγας Φεραίος στο «Σύνταγμα της Ελληνικής Επικράτειας» κάνει λόγο για τη στολή που θα πρέπει να φορά ο Eλληνικός Στρατός και ο Δημήτριος Υψηλάντης οργανώνοντας το πρώτο τάγμα αμέσως μετά το ξέσπασμα του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα ντύνει όλους τους άνδρες του με μαύρες στολές.

Η δωρεάν στολή των ευρωπαϊκών στρατών που καθιερώνεται το 1822 δεν είχε και πολύ μεγάλη πέραση, αφού οι Έλληνες αγωνιστές προτιμούν τη «στολή» των κλεφτών και των αρματολών, το 1824 για παράδειγμα το τάγμα του συνταγματάρχη Ροδίου φορούσε την ηρωική φουστανέλα με το μεϊντάνι και το φέσι. Όταν έρχεται στην επαναστατημένη χώρα ο συνταγματάρχης Φαβιέρος διέθεσε στο τακτικό σώμα 5.000 στολές οι οποίες εισήχθησαν από την Αγγλία. Το 1828 ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας εφοδίασε τον τακτικό στρατό με στολές γαλλικού τύπου οι οποίες κατασκευάστηκαν στο Ναύπλιο με χρήματα ομογενών.

Η άφιξη του βασιλιά Όθωνα έφερε το 1833 καινούρια αλλαγή στις στρατιωτικές στολές, και το Πεζικό «γραμμής», όπως ονομαζόταν τότε, καθορίστηκε να φέρει μπλε στολή βαυαρικού τύπου με λευκό πανταλόνι το καλοκαίρι, ωστόσο οι ακροβολιστές και οι καπεταναίοι του Αγώνα φορούσαν την παραδοσιακή ελληνική ενδυμασία. Η στολή του Ιππικού ήταν πολωνικού τύπου, βαθυπράσινου χρώματος. Το Πυροβολικό και οι επιτελείς έφεραν μοβ στολή, όπως και η στολή του Μηχανικού με τη διαφορά ότι οι άνδρες του φορούσαν δίκοχο αντί για πηλήκιο. Οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί και οι ιππίατροι φορούσαν τη στολή του Πεζικού με τρίπτυχο καπέλο αντί για πηλήκιο. Το εθνόσημο στο πηλήκιο ήταν ο κυανόλευκος κύκλος κάτω από το στέμμα. Από το 1863 επιτράπηκε πρώτη φορά στους αξιωματικούς να φέρουν πολιτική ενδυμασία εκτός υπηρεσίας.

Η γαλλικού τύπου στολή από μπλε ύφασμα και τα διακριτικά του βαθμού χαμηλά στα μανίκια αντί στο περιλαίμιο που ήταν μέχρι τότε καθιερώθηκε το 1868 επί βασιλείας του Γεωργίου Α’, όμως το Ιππικό εξακολουθεί να φέρει πράσινη στολή και το Πεζικό γκρι περισκελίδα, οι Εύζωνοι έφεραν την εθνική ελληνική ενδυμασία την οποία φορούν μέχρι σήμερα στην Προεδρική Φρουρά. Την ίδια εποχή καθιερώθηκε η λευκή θερινή στολή των αξιωματικών από λινό ύφασμα.

Η μεγάλη καινοτομία έγινε το 1908 όταν ορίζεται πρώτη φορά το χακί χρώμα ως μοναδική στολή εκστρατείας και ασκήσεων, το παντελόνι ήταν κοντό και φοριόταν με κνημίδες από μάλλινο ύφασμα και το πηλήκιο ήταν σκούρο μπλε με δερμάτινο γείσο και υποσιάγωνο. Καθορίστηκαν τα διακριτικά χρώματα των όπλων και των υπηρεσιών, το κόκκινο για το Πεζικό, το βυσσινί για το Ιππικό, το ανοιχτό κόκκινο για το Πυροβολικό αλλά αργότερα αντικαταστήθηκε από το μαύρο, το μπλε για το Μηχανικό που αργότερα έγινε βυσσινί, το βελούδο βυσσινί για την Υγειονομική και Κτηνιατρική Υπηρεσία και το βελούδο πράσινο για τη Φαρμακευτική.

Το 1929 καθορίστηκαν οι στολές των αξιωματικών από τη μεγάλη και τη δεύτερη βαθυκύανη στολή από ερέα, τη θερινή λευκή, τη μεγάλη και τη δεύτερη χακί στολή από ερέα και τη θερινή χακί στολή. Η στολή των οπλιτών περιλάμβανε δίκοχο με εθνόσημο, χιτώνιο με επωμίδες, κοντή περισκελίδα, περικνημίδες και αρβύλες. Το 1937 οι χακί στολές των αξιωματικών έγιναν αγγλικού τύπου, άλλαξαν επίσης τα διακριτικά βαθμού των αξιωματικών και των υπαξιωματικών.

Το 1953 καθορίστηκαν σε νέα βάση οι βαθυκύανες και οι χακί στολές των αξιωματικών και ορίστηκαν ως στολές των οπλιτών αυτές της υπηρεσίας, ασκήσεων, εκστρατείας, παρατάξεων και παρελάσεων και εξόδου. Οι στολές των αξιωματικών, με διάφορες παραλλαγές και ονομασίες διατηρήθηκαν μέχρι το 1969, οπότε αντικαταστάθηκαν οι χειμερινές χακί στολές και η θερινή μπεζ με νέες από χακί φαιοπράσινο χρώμα αμερικανικού τύπου, άλλαξαν επίσης και τα διακριτικά του βαθμού των αξιωματικών.

Μετά το 1974, όπως ήδη υπογραμμίστηκε άλλαξε το εθνόσημο και καθορίστηκαν οι έως τώρα ισχύουσες στολές για τους άνδρες και τις γυναίκες του στρατού ξηράς και σήμερα βρισκόμαστε εν αναμονή αλλαγών αυτή τη φορά στο… στρατόπεδο των στρατεύσιμων.